Barbara Haduch
Somatic Experiencing®
​​
Somatic Experiencing® (SE) to skuteczna psychofizjologiczna metoda leczenia objawów traumy i Å‚agodzenia chronicznego stresu. Jest ona dzieÅ‚em życia dra Petera A. Levine’a, które powstaÅ‚o dziÄ™ki jego ponad 45-letniemu doÅ›wiadczeniu klinicznemu oraz licznym multidyscyplinarnym badaniom z zakresu fizjologii, psychologii, etologii, biologii i neurologii. PodejÅ›cie SE zwiÄ…zane jest z uwalnianiem traumatycznego wstrzÄ…su, co stanowi klucz do przeksztaÅ‚cenia PTSD, ran emocjonalnych i urazów psychicznych z wczesnego dzieciÅ„stwa.

Czym jest trauma?
Trauma rozumiana jest jako głęboki uraz psychiczny bÄ™dÄ…cy skutkiem konfrontacji ze zdarzeniem subiektywnie postrzeganym jako nagÅ‚e, dramatyczne, drastyczne, wykraczajÄ…ce poza ludzkie doÅ›wiadczenie. Zdarzeniu temu nie sÄ… w stanie podoÅ‚ać mechanizmy samoregulacyjne organizmu. PojawiajÄ…ce siÄ™ wówczas intensywne przeżycie strachu, przerażenia lub utraty kontroli zostaje niejako zamrożone w czasie. Energia wyzwolona wskutek silnej reakcji systemu nerwowego nie zostaje usuniÄ™ta z ciaÅ‚a, lecz pozostaje w nim na dÅ‚ugo, powodujÄ…c specyficzne zaburzenia fizjologiczne i psychiczne. PrzyczynÄ… traumy jest zatem coÅ›, co wydarza siÄ™ w Å›wiecie zewnÄ™trznym, ale skutkiem jest psychiczne czy „duchowe” zranienie. DÅ‚ugotrwale osÅ‚abia ono zdolnoÅ›ci radzenia sobie z różnego rodzaju wyzwaniami codziennego życia, obniżajÄ…c tym samym jego jakość. WpÅ‚ywa na zachowania i relacje z ludźmi, może prowadzić do powstawania uzależnieÅ„, utrudnia podejmowanie decyzji, a nawet ujawnia siÄ™ w postaci różnego rodzaju objawów somatycznych, jak na przykÅ‚ad trudny do zdiagnozowania ból fizyczny czy choroby.
Wydarzeniami, które mogÄ… być źródÅ‚em traumy, sÄ… miÄ™dzy innymi wypadki samochodowe, katastrofy naturalne, poważne operacje, utrata bliskiej osoby, akty agresji, obrażenia cielesne, przemoc emocjonalna, itp. Ponieważ zdolnoÅ›ci samoregulacyjne różnych osób majÄ… odmienny poziom radzenia sobie ze stresem, źródÅ‚em traumy mogÄ… być także wydarzenia o pozornie Å‚agodniejszym charakterze, które stanowiÄ… jednak nadmiernÄ… stymulacjÄ™ systemu nerwowego danej osoby, powodujÄ…c u niej odczucie przytÅ‚oczenia i niezdolność do adaptacji (szczególnie w przypadku dzieci, na przykÅ‚ad pobyt w szpitalu czy kÅ‚ótnia rodziców). Kluczowe dla uruchomienia reakcji traumatycznej jest nie tyle samo wydarzenie, ile bardziej postrzeganie danej sytuacji jako zagrażajÄ…ce życiu lub przytÅ‚aczajÄ…ce. Trauma ma wiÄ™c wymiar osobowy – ludzie różnie reagujÄ… na to samo wydarzenie.
Jak podkreÅ›la Levine, wskutek głębokiego urazu psychicznego ukÅ‚ad nerwowy czÅ‚owieka ulega dezorientacji i nie jest zdolny do przywrócenia stanu równowagi. W efekcie u dotkniÄ™tej traumÄ… osoby pojawiajÄ… siÄ™ różnego rodzaju fiksacje i utrata naturalnej zdolnoÅ›ci do samoregulacji pobudzenia. System nerwowy traci swÄ… elastyczność funkcjonowania zakÅ‚ócajÄ…c zdolność do doÅ›wiadczania życia „tu i teraz”. Na różnego rodzaju bodźce życiowe reaguje tak, jakby nadal wystÄ™powaÅ‚o zagrożenie; myÅ›li, emocje i reakcje ciaÅ‚a sÄ… nieÅ›wiadomie sprzężone z minionym doÅ›wiadczeniem, które wywoÅ‚aÅ‚o uraz psychiczny.
Mechanizmy przezwyciężania skutków traumy można uruchomić używajÄ…c metodÄ™ SE, która okazaÅ‚a siÄ™ skuteczna w pracy z osobami doÅ›wiadczajÄ…cymi różnego rodzaju sytuacji traumatyzujÄ…cych. W odróżnieniu od innych stosowanych powszechnie metod terapeutycznych, SE nie koncentruje siÄ™ na samym przeżyciu doÅ›wiadczenia o charakterze traumatyzujÄ…cym, lecz przede wszystkim na przywróceniu peÅ‚nej, wÅ‚aÅ›ciwej reakcji ciaÅ‚a na to doÅ›wiadczenie. RozwiÄ…zanie traumy dokonuje siÄ™ zatem poprzez stopniowe uwolnienie energii przetrwania nagromadzonej w autonomicznym systemie nerwowym i dokoÅ„czenie zatrzymanej reakcji stresowej na minionÄ… sytuacjÄ™, co prowadzi do uregulowania psychosomatycznych nastÄ™pstw traumy. Unika siÄ™ tym samym retraumatyzacji (powrotu do przykrych dla pacjenta wspomnieÅ„), ogniskujÄ…c uwagÄ™ przede wszystkim na obecnych „tu i teraz” subiektywnych odczuciach pÅ‚ynÄ…cych z ciaÅ‚a.
Metoda SE wykazaÅ‚a swojÄ… wysokÄ… skuteczność w przypadku problemów zwiÄ…zanych z nadmiernymi reakcjami emocjonalnymi, nadpobudliwoÅ›ciÄ…, spadkiem lub nadmiernÄ… aktywnoÅ›ciÄ… seksualnÄ…, atakami paniki, niepokoju, fobii, zmniejszonÄ… zdolnoÅ›ciÄ… radzenia sobie ze stresem, niezdolnoÅ›ciÄ… do uczenia siÄ™, do tworzenia wiÄ™zi, lÄ™kami, depresjÄ…, poczuciem wyobcowania, utratÄ… energii życiowej, bezsennoÅ›ciÄ…, przewlekÅ‚ymi bólami, itd. Przez kilkadziesiÄ…t lat stosowania metoda SE pomogÅ‚a odmienić życie kilku milionom ludzi.
​
Powyższe informacje pochodzą ze strony: www.interp.pl
​
​
Foto Pixabay